ความสงบ

ความสงบนี้มีสองประการคือ
ความสงบอย่างหยาบอย่างหนึ่ง
และความสงบอย่างละเอียดอีกอย่างหนึ่ง

อย่างหยาบนั่นคือเกิดจากสมาธิที่เมื่อสงบแล้วก็มีความสุข
แล้วถือเอาความสุขเป็นความสงบ

อีกอย่างหนึ่งคือความสงบที่เกิดจากปัญญานี้
ไม่ได้ถือเอาความสุขเป็นความสงบ
แต่ถือเอาจิตที่รู้จักพิจารณาสุขทุกข์เป็นความสงบ
เพราะว่าความสุขทุกข์นี้เป็นภพเป็นชาติเป็นอุปาทาน
จะไม่พ้นจากวัฏฏสงสารเพราะติดสุขติดทุกข์

ความสุขจึงไม่ใช่ความสงบ ความสงบจึงไม่ใช่ความสุข

ฉะนั้นความสงบที่เกิดจากปัญญานั้นจึงไม่ใช่ความสุข
แต่เป็นความรู้เห็นตามความเป็นจริงของความสุขความทุกข์
แล้วไม่มีอุปาทานมั่นหมายในสุขทุกข์ที่มันเกิดขึ้นมา
ทำจิตให้เหนือสุขเหนือทุกข์นั้น
ท่านจึงเรียกว่าเป็นเป้าหมายของพุทธศาสนาอย่างแท้จริง

หลวงพ่อชา สุภัทโท